Zet de gezaagde Nordmannspar in een kerstboomstandaard en geef de boom regelmatig water en kerstboomvoeding
Je zou het vanwege zijn naam niet verwachten, maar de Nordmannspar (Abies nordmanniana) komt niet uit het noorden van Canada of Noord-Europa maar uit Noordoost-Turkije en het Kaukasusgebied even ten noorden van Turkije. In dat gebied worden deze sparren echte reuzen van soms wel 70 m hoog met een kaarsrechte, zware, gegroefde stam die er in de bossen daar bijstaan of ze er al sinds mensenheugenis groeien. Soms is dat ook echt zo. Deze prachtige naaldbomen kunnen namelijk honderden jaren oud worden. Opvallen doen ze vooral door het mooie, glanzende, donkergroene loof. Dat naaldvormige blad staat niet als een dubbele kam aan de twijgen, maar bedekt de twijgen als een hoesje (ze liggen er overheen), waarbij de naaldjes iets naar voren wijzen. Aan de onderkant van ieder naaldje kun je twee zilverkleurige strepen ontdekken. Dat zijn huidmondstreepjes waardoor het blad ademt: gassen zoals stikstof en koolzuur worden erdoor uit de lucht opgenomen en zuurstof wordt erdoor uitgeademd. Zo’n levende boom heeft daardoor een sterk reinigende werking op de lucht in de omgeving waar hij staat, ook als kersboom in je huis of werkruimte. Zelfs als het een afgezaagd exemplaar is, zoals GroenRijk nu aanbiedt. Het zijn werkelijk schitterende sierbomen!
De Nordmannspar als kerstboom
Als kerstboom wordt de Nordmannspar steeds meer gewaardeerd. De naam – met dubbel ‘n’ – is een vernoeming van de botanicus Alexander von Nordmann (1803-1866). De boom valt op vanwege de sterkte van de naaldvormige blaadjes. Die vallen lang niet zo snel af als bij de ‘gewone’ kerstboom en veel mensen vinden de donkergroene kleur en de glimmende naaldjes ook veel mooier. Als kerstboom worden van de Nordmannspar alleen jonge exemplaren van enkele jaren oud aangeboden. Oudere exemplaren worden al snel te groot. Een boompje van een jaar of zeven is al gauw 3-4 m hoog. Jonge Nordmannsparren bloeien nog niet. Dat gebeurt bij deze coniferen pas op latere leeftijd. Dan verschijnen de 12-15 cm lange bruine bloeikegels (4-5 cm dik). Die bestaan, zoals je ongetwijfeld weet, uit een centrale ‘pen’ met daaromheen schubben waartussen de zaden worden gevormd. Heel opvallend en kenmerkend bij de Nordmannspar zijn gepunte dekschubben die tussen de ‘gewone’ schubben door uit de kegel naar buiten steken. Maar dat zul je bij de jonge Nordmann-kerstboompjes dus nooit zien. De Nordmannspar heeft trouwens een andere opvallende eigenschap die je bij je kerst-Nordmann wel kunt zien: onder de regelmatig geplaatste takken zit vlak bij de stam vaak een kort extra zijtakje; bijna als een soort reserve voor als de grote tak het zou begeven.
Nogmaals de naam
Je las het hierboven al: de boom is genoemd naar Alexander von Nordmann. Nee, geen Duitser, maar een Fin. Een plant- en dierkundige (ook doctor in de geneeskunde) die o.a. in Berlijn studeerde, in Odessa (Oekraïne) doceerde en daar ook een hogeschool voor de tuinbouw stichtte. Hij deed veel onderzoek in de natuur in Zuid-Rusland, de Kaukasus en de Balkan. Heel veel planten uit die gebieden werden door hem voor het eerst beschreven. Ook de Nordmannspar die hij in 1834 in Georgië ontdekte. Alexander werd geboren in een Fins dorpje met de naam Ruotzensalmi, midden tussen de eindeloze Finse bossen en meren (het woongebied van de kerstman dus). De Nordmannspar wordt ook wel Nordmann’s den of zilverspar genoemd. Dat ‘den’ klopt niet. Deze soort, met z’n wetenschappelijke naam Abies nordmanniana, behoort tot het geslacht van de zilversparren (Abies). Het is dus zeker geen den, zoals ook de ‘gewone’ kerstboom geen den is, maar een spar. Maar die heet Picea abies. Uit die naam voel je de verwarring al opkomen. De gewone kerstboom is dus een spar (Picea) die aan zilversparren (Abies) doet denken. Echte dennen behoren tot het geslacht Pinus. De officiële Nederlandse naam van de ‘gewone’ kerstboom is Fijnspar of Gewone spar. Het is de soort die het in de bouw veel toegepaste vurenhout levert. Sparren en zilversparren komen allebei op vrijwel het gehele noordelijk halfrond van onze wereld voor.
TIP: Een groot voordeel (zeker met kinderen) is dat de naalden van een Nordmannspar niet prikken, maar zacht aanvoelen. Dat is een eigenschap van de meeste zilversparren.
Verzorging
Zet het ondereind van de afgezaagde stam vast in een kerstboomstandaard waarin je water kunt gieten. Met de draaischroeven in de standaard kun je hem stevig verankeren. De boom kan dan doorgaan met het zuiveren van de lucht en zal niet zo gauw verdrogen. Doe ook kerstboomvoeding in het water (dat heeft GroenRijk voor je). Zet de boom liever niet op een erg warme plek (niet vlak bij de verwarming).
In kort bestek
De Nordmannspar (Abies nordmanniana) is een prachtige kleine (kerst)boom met mooi donkergroen, naaldvormig blad dat niet snel uitvalt. GroenRijk levert ze als kerstboom – tot 170 cm hoog – met een afgezaagde stam die je in een bakstandaard kunt vastzetten. Zorg dat je daar regelmatig water indoet (en kerstboomvoeding). Dan heb je tot in januari plezier van je mooie boompje met z’n glanzende, zacht aanvoelende naalden.
